Po lekturze naszego niedawnego tekstu (4 powody, dla których warto mieć strategię) wiecie już, że budowanie marki terytorialnej to nie tylko promocja. Dziś idziemy o krok dalej i pokazujemy, co powinno się wydarzyć, aby proces ten rozpoczął się na poważnie. Cała historia zaczyna się bowiem na poziomie opracowania strategii rozwoju. Tak, dobrze czytacie – chodzi o „strategię rozwoju”, a nie „strategię promocji”. Ta druga wynika już z jasno wytyczonych kierunków dla danego miasta czy regionu.

Myśląc poważnie o budowaniu silnej marki regionalnej, taka kolejność działań jest kluczowa. I to nie tylko nasze zdanie. Niedawno na łamach dziennika Rzeczpospolita można było przeczytać o wynikach kontroli NIK, dotyczącej wydatkowania budżetów promocyjnych w gminach. Pełną treść artykułu znajdziecie tutaj: Strategię wizerunkową trzeba planować z głową.

Poniżej wyjaśniamy, na czym dokładnie polega stworzenie strategii rozwoju.

1. Analiza wewnętrzna

Każde skuteczne działanie zaczyna się od oceny sytuacji wyjściowej: wskazania mocnych i słabych stron, dostrzeżenia szans do wykorzystania oraz zidentyfikowania ewentualnych zagrożeń (SWOT). W tym celu należy poddać analizie otoczenie m.in. ekonomiczne, społeczne, polityczne i prawne danego miasta czy regionu. Co ważne, ten etap prac wykonują przeważnie dla JST odpowiednie podmioty zewnętrzne, specjalizujące się w analizie takich danych.

2. Konsultacje społeczne

Dzięki danym zebranym podczas etapu analizy, można wytyczyć wstępne kierunki rozwoju. Zanim jednak zamienią się one w jasno określone kierunki i cele, ważne jest, aby skonsultować je z mieszkańcami, poszczególnymi grupami docelowymi: seniorami, studentami, przedsiębiorcami itp. Mimo, że wynik konsultacji społecznych może być tożsamy z pierwszymi wnioskami, to bardzo ważne jest, aby ten etap się odbył i jak najwięcej osób miało szansę na swobodną wypowiedź. W przyszłości, w przypadku krytyki podejmowanych działań, fakt przeprowadzenia szerokich, otwartych konsultacji społecznych będzie zawsze działał na korzyść wykonawców strategii.

3. Projekt strategii – dokument wewnętrzny

Teraz mamy już wystarczająco dużo informacji, aby nakreślić wstępną wizję rozwoju naszego miasta lub regionu. Na podstawie analizy danych wiemy, jakimi zasobami dysponujemy i jakie szanse stoją otworem. Z kolei dzięki konsultacjom społecznym wiemy, jak obecną sytuację widzą mieszkańcy. Czas sprawdzić, jak wstępna wizja wyglądałaby w praktyce.

4. Konsultacje wewnętrzne

Na tym etapie należy skonsultować wszelkie plany rozwoju z jednostkami odpowiedzialnymi za poszczególne obszary (np. wydział urbanistyki, wydział sportu, wydział kultury itd.). W tym momencie uzyskujemy konkretne potwierdzenie, że wyznaczone dotąd kierunki mają swoje umocowanie nie tylko w sferze teoretycznej, ale też mogą mieć swoje odzwierciedlenie w działaniach operacyjnych.

5. Strategia – dokument końcowy

Czas na zebranie wszystkich informacji, celów, planów i założeń w jedną, spójną całość.

Dokument strategiczny powstający na tym etapie zawiera ogólny pomysł, spajający przyszłe działania. W strategii określamy i formułujemy misję, cele oraz kierunki działań, wynikające z wcześniejszej analizy danych i wskaźników. Przykładowo, jeśli jednym z założeń jest rozwój miasta jako ośrodka akademickiego, to właśnie na poziomie strategii wskazujemy, z czego wynika obranie takiego celu oraz w jakiej grupie docelowej i jakimi sposobami zamierzamy go zrealizować. Co ważne, na tym etapie nie planujemy jeszcze konkretnych działań – np. organizacji targów edukacyjnych czy konkursu dla uczniów. Na to przyjdzie czas później. Na tym etapie mówimy np.: musimy rozwijać szkolnictwo zawodowe.

6. Narodziny marki

W tym momencie możemy już zacząć pracować nad marką. Wszystkie cele, założenia oraz kierunki działań, usystematyzowane w pierwszej części strategii rozwoju, dadzą nam roboczy obraz tego, czym tak naprawdę jest marka naszego miasta czy regionu. Pozostaje teraz ubrać to odpowiednio w słowa, aby móc w prosty sposób przekazywać odbiorcom jej charakter. To właśnie na tym etapie powstają hasła: “Wrocław – Miasto Spotkań”, Lubelskie – Smakuj życie”, czy słynne już “I love New York”. To również na podstawie pracy kreatywnej z tego etapu, można przystąpić do budowania strategii promocji.

7. Monitoring i ewaluacja

Wszelkie działania mają sens tylko wówczas, gdy możemy sprawdzić i ocenić ich efektywność. Inaczej działamy w próżni, ryzykując, że nakłady pracy oraz środków finansowych się zmarnują. Stąd też końcowym etapem tworzenia strategii rozwoju powinno być określenie sposobu, w jaki będziemy kontrolować tzw. KPI (Key Performance Indicators) oraz inne mierniki, na podstawie których zamierzamy badać efektywność działań. Dzięki zawarciu ich na poziomie strategii, każda jednostka podległa, realizująca w przyszłości konkretne działania wynikające ze strategii, będzie mogła od razu przyjąć odpowiedni sposób mierzenia efektywności swojej pracy.